Vitamin E là gì?
Vitamin E còn được biết đến với một cái tên khá “hàn lâm”: Alpha-tocopherol, một chất chống ôxy hóa có thể tan trong chất béo. Vitamin E thường được tìm thấy trong các loại rau xanh, trái cây, hải sản và đặc biệt nhiều trong các loại hạt.
Ngoài vitamin E tự nhiên, người ta cũng sản xuất vitamin E tổng hợp dựa trên công thức hóa học dl – alpha tocopherol. Tuy nhiên, so với vitamin E tự nhiên, công dụng của vitamin E tổng hợp thấp hơn nhiều.
Hẳn đến đây, nhiều bạn đã rất thắc mắc vitamin E có tác dụng gì mà được nhiều người “tung hô” đến vậy. Không quá nhiều đâu, công dụng của vitamin E được gói gọn trong “bảng vàng” sau.
Tác dụng của vitamin E là giúp cân bằng Cholesterol
Nồng độ cholesterol cao có thể gây tắc nghẽn động mạch và dẫn đến những cơn đau tim. Bạn hẳn đã biết điều này. Tuy nhiên, có một điều không nhiều người biết: Vitamin E có tác dụng hạn chế sự mất cân bằng cholesterol, giúp ngăn ngừa hiệu quả bệnh tim mạch.
Một nghiên cứu năm 2014 đã chỉ ra rằng vitamin E giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự khởi phát của bệnh tim. Nhiều nghiên cứu khác cũng cho thấy công dụng của vitamin E trong việc điều trị các bệnh mãn tính, nhờ khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do.
Cách tự nhiên để cân bằng nội tiết tố nữ:
Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, vitamin E rất có lợi cho phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh. Phụ nữ trong giai đoạn này sẽ gặp các triệu chứng bốc hỏa, rối loạn kinh nguyệt... Vitamin E sẽ giúp làm giảm các triệu chứng, giúp chị em cảm thấy thoải mái hơn, ổn định tâm lý.
Với trẻ em gái trong độ tuổi vị thành niên, sử dụng vitamin E sẽ giúp làm giảm triệu chứng đau bụng kinh trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt.
Giúp ích cho sự phát triển của thai nhi
Phụ nữ có thai uống vitamin E sẽ giúp ích cho sự phát triển của thai nhi. Vitamin E giúp tử cung của em bé gái phát triển và hạn chế tình trạng teo tinh hoàn ở em bé trai. Ngoài ra, vitamin E còn góp phần làm giảm tỷ lệ sinh non hoặc sảy thai, đảm bảo an toàn cho cả mẹ bầu và thai nhi. Nhiều chị em phụ nữ khi mang thai sẽ bị rạn da, da xấu đi trông thấy. Bổ sung vitamin E khi mang thai sẽ giúp làn da của mẹ bầu đẹp hơn, ngăn ngừa, hạn chế rạn da, giúp mẹ bầu tự tin hơn trong giao tiếp và cuộc sống hàng ngày.
Tăng cường “nhan sắc” cho làn da
Nhắc đến công dụng vitamin E, sẽ thật thiếu sót nếu không nói nhiều đến những gì loại dưỡng chất này có thể làm được cho da.
Hàm lượng chất chống oxy hóa của vitamin E có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi những tác động tiêu cực của các gốc tự do, làm giảm nguy cơ xuất hiện các dấu hiệu lão hóa trên da. Hơn nữa, vitamin E cũng giúp tăng cường quá trình sản xuất collagen, duy trì độ đàn hồi của da, giúp da căng mịn. Tình trạng da khô sạm, nhăn nheo, thiếu sức sống, tóc khô và dễ gãy rụng thường là do thiếu vitamin E gây nên. Do đó, trong hầu hết các sản phẩm chăm sóc da và tóc, nhà sản xuất thường đưa vitamin E vào trong thành phần. Vì thế, vitamin E giúp cho bạn có được một làn da mịn màng, tươi trẻ, hạn chế nếp nhăn.
Thường ngày, da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời sẽ bị các tia cực tím hủy hoại, làm da trở nên đen sạm, mất tính đàn hồi, da trùng xuống khiến khuôn mặt trở nên già đi. Ngoài 30 tuổi, mức độ lão hóa da càng cao, các gốc tự do dư thừa sẽ khiến da nhanh chóng bị tổn thương. Bổ sung vitamin E là phương pháp hữu hiệu giúp cải thiện tình trạng trên, giảm tiến trình lão hóa, mang đến vẻ đẹp trẻ trung, đặc biệt là với chị em phụ nữ.
Làm sạch, bổ sung độ ẩm, ngăn ngừa da khô, rạn cũng là một công dụng của vitamin E được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, nếu thuộc da dầu, da mụn, bạn nên cẩn thận khi sử dụng vitamin E. Bởi vitamin E có khả năng dưỡng ẩm cao nên có thể gây ra mụn.
Bí quyết cho một mái tóc khỏe
Có khả năng phục hồi hư tổn ở nang tóc cũng như kích thích tóc phát triển khỏe mạnh, vitamin E cũng được tăng cường trong nhiều sản phẩm chăm sóc tóc.
Bạn cũng có thể tự chế hỗn hợp chăm tóc của riêng mình bằng cách trộn vitamin E và dầu dừa, hoặc dầu ô-liu. Nhẹ nhàng massage hỗn hợp này lên tóc, sau đó để yên khoảng 30 phút và rửa bằng nước ấm. Thực hiện đều đặn mỗi tuần và bạn sẽ thấy mái tóc của mình thay đổi đáng kể.
Tăng cường sức mạnh và phát triển cơ bắp
Vitamin E thúc đẩy lưu thông máu, đồng thời giúp cải thiện sự tăng trưởng và sức mạnh cơ bắp. Nó giúp sửa chữa DNA và cải thiện quá trình trao đổi chất của cơ thể.
Cải thiện sức khỏe thần kinh
Thay vì một viên panadol mỗi lần đau đầu, bạn nên nghĩ đến việc bổ sung vitamin E. Không chỉ loại bỏ chứng đau đầu, cải thiện sức khỏe hệ thần kinh một cách hiệu quả, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra tác dụng của vitamin E trong việc ngăn ngừa sự khởi phát của các tình trạng thần kinh như bệnh Alzheimer.
Những tác dụng của vitamin E sẽ phát huy nếu bạn bổ sung khoảng 15mg/ ngày. Nếu chăm chỉ “nạp” những thực phẩm chứa nhiều vitamin E như dầu thực vật, rau cải xanh, bơ, hạt hạnh nhân, hướng dương…, bạn đã hoàn toàn cung cấp đủ nhu cầu vitamin E cần thiết. Tuy nhiên, với những trường hợp cần tăng cường vitamin E liều cao, bạn nên tham khảo thêm ý kiến bác sĩ.
Vitamin E khá an toàn đối với cơ thể con người. Vitamin E dư thừa sẽ được cơ thể nhanh chóng đào thải ra ngoài, hầu như không ảnh hưởng đến sức khỏe, không có tác dụng phụ khi sử dụng đúng liều.
Trung bình, một người trưởng thành cần khoảng 100 - 400 IU vitamin E/ngày. Nếu sử dụng vitamin E liều cao có thể gây ra các tác dụng phụ. Các tác dụng phụ thường thấy bao gồm:
(Sử dụng vitamin E quá liều có thể gây bầm tím, chảy máu)
Một số tác dụng phụ nặng hơn có thể gặp phải khi sử dụng vitamin E như:
Các triệu chứng này có thể biến mất khi bạn ngưng sử dụng vitamin E. Nếu đã ngưng dùng mà vẫn không đỡ hoặc gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn thì cần đến bệnh viện kiểm tra càng sớm càng tốt. Nếu gặp bất cứ tác dụng phụ nào khi sử dụng vitamin E cần tham khảo ý kiến của bác sĩ có nên tiếp tục uống hay không.
Liều lượng vitamin E quá liều không những không giúp cản trở quá trình lão hóa của da và tóc mà còn thúc đẩy quá trình này diễn ra nhanh hơn bằng cách phá hủy các chất chống oxy hóa.
Người đang sử dụng vitamin E dài ngày cũng cần lưu ý đến tương tác của thuốc với một vài thuốc khác. Vitamin E có thể đối kháng với vitamin K và làm tăng thời gian đông máu. Uống vitamin E chung với aspirin có thể cản trở sự ngưng kết tiểu cầu. Uống vitamin E liều hơn 400IU/ngày kéo dài, kết hợp với estrogen có thể gây ra huyết khối.
Do đó, khi sử dụng vitamin E cần lưu ý liều lượng, hướng dẫn của nhà sản xuất, không nên lạm dụng vitamin E.
Thực phẩm nào chứa nhiều vitamin E?
Vitamin E có hai dạng: thiên nhiên và tổng hợp. Vitamin E thiên nhiên có nhiều nhất trong các loại dầu thực vật mà đứng đầu bảng phải kể đến dầu mầm lúa mì, kế đến là dầu hướng dương.
Ngoài ra, vitamin E còn có nhiều trong các loại mầm như: giá đỗ, mầm thóc và xuất hiện với hàm lượng ít hơn trong các thực phẩm như: rau xanh, thịt, cá béo, trứng, sữa.
Chế độ ăn hàng ngày có đáp ứng đủ nhu cầu vitamin E của cơ thể?
Nhu cầu vitamin E của người lớn vào khoảng 15mg mỗi ngày. Nếu bạn ăn uống bình thường với chế độ ăn có dầu thực vật, các loại rau xanh, việc đảm bảo đủ nhu cầu vitamin E là không mấy khó khăn.
Với những trường hợp đặc biệt như: phụ nữ có thai, người bị bệnh ung thư, tim mạch, những người bị khô da mới cần tăng cường vitamin E.
Ăn thế nào để hấp thụ vitamin E tốt nhất?
Vitamin E thuộc nhóm vitamin tan trong dầu (mỡ), hấp thu vitamin E được tiến hành ở phần giữa của ruột non, liên hệ mật thiết với quá trình tiêu hóa mỡ và cần thiết phải có muối mật cùng men lipase của tuỵ được hấp thu cùng lúc với các chất béo, đến hệ tuần hoàn bằng đường bạch huyết. Cho nên, muốn hấp thu được vitamin E chế độ ăn phải có đủ dầu mỡ.
Chúng ta đã biết trong giá đỗ có nhiều vitamin E, nhưng nếu chỉ ăn giá sống không thì khả năng hấp thu vitamin E sẽ rất kém. Nếu trộn giá sống với dầu ăn (ăn dưới dạng salat trộn) thì vitamin E sẽ được hấp thu nhiều hơn. Hơn nữa bản thân trong dầu ăn cũng là nguồn cung cấp vitamin E, hay ăn giá xào cũng được tuy nhiên qua nấu chín hàm lượng vitamin E mất khoảng 20%.
Có nên bổ sung vitamin E hàng ngày? Nếu dùng, cần lưu ý những gì?
Vitamin E rất tốt cho cơ thể nhưng nếu lạm dụng (dùng liều cao, kéo dài) với mục đích duy trì tuổi trẻ, sắc đẹp, tác dụng chống oxy hóa sẽ bị triệt tiêu. Khi đó, vitamin E sẽ hoạt động như một chất ủng hộ sự họat động của các gốc tự do trong cơ thể, gây tổn hại cho tế bào.
Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng, uống vitamin E liều cao còn có thể làm gia tăng nguy cơ bị ung thư phổi. Nếu tiêm vitamin E liều cao vào tĩnh mạch có thể gây tử vong.
Với phụ nữ, việc bổ sung vitamin E (viên tổng hợp) mỗi ngày sau 30 tuổi có thể được nhưng chỉ nên dùng trong 1 - 2 tháng, sau đó nghỉ một thời gian rồi mới dùng tiếp.
Việc dùng vitamin E bổ sung cũng chỉ nên áp dụng với những người da khô, chế độ ăn nghèo vitamin E. Đặc biệt chỉ với những người bệnh như: đái tháo đường, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, bệnh gan, suy thận, ung thư, dị ứng, viêm mãn tính và bệnh tự miễn... thì mới cần bổ sung vitamin E hàng ngày, nhưng mỗi ngày cũng không quá 400 UI (đơn vị quốc tế), mà cũng chỉ nên dùng cách nhật 1 - 2 tháng, nghỉ 1 thời gian mới lại dùng tiếp.
Còn đối với người khỏe mạnh bình thường thì cách bổ sung vitamin E tốt nhất vẫn là từ thực phẩm.
Có nên bôi vitamin E trực tiếp lên da?
Bôi vitamin E lên da có tác dụng ngăn ngừa tác hại của tia UV trong ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, bôi vitamin E lên da chỉ áp dụng được với những người có làn da khô, da lão hóa. Với làn da nhờn, bôi vitamin E lên mặt có thể gây mụn.