
Thoái hóa khớp là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Bệnh không chỉ gây đau nhức, cứng khớp mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Bên cạnh việc dùng thuốc, vật lý trị liệu hay thay đổi chế độ ăn uống, việc hạn chế những hoạt động làm tăng áp lực lên khớp cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Vậy người bị thoái hóa khớp nên tránh những hoạt động gì? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ và điều chỉnh sinh hoạt hàng ngày một cách phù hợp nhất.
Thoái hóa khớp là tình trạng sụn khớp và xương dưới sụn bị bào mòn theo thời gian, làm mất đi lớp đệm tự nhiên bảo vệ đầu xương. Khi lớp sụn này bị hư hại, đầu xương tiếp xúc trực tiếp với nhau gây đau, viêm và hạn chế vận động.
Thoái hóa có thể xảy ra ở bất kỳ khớp nào, nhưng thường gặp nhất là khớp gối, khớp háng, cột sống và khớp cổ tay. Bệnh tiến triển âm thầm và không thể phục hồi hoàn toàn, vì vậy việc kiểm soát tiến triển bệnh và duy trì chức năng khớp là mục tiêu quan trọng nhất trong điều trị.
Một số động tác tưởng chừng vô hại lại có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến các khớp đã bị thoái hóa. Khi khớp không còn đủ sụn bảo vệ, mọi áp lực cơ học – dù nhỏ – cũng có thể thúc đẩy phản ứng viêm, gây đau nhiều hơn và làm quá trình thoái hóa diễn ra nhanh chóng.
Việc nhận biết và chủ động tránh các hoạt động không phù hợp chính là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ khớp mỗi ngày.
Cầu thang là “kẻ thù số một” với những người bị thoái hóa khớp gối hoặc khớp háng. Khi lên xuống cầu thang, trọng lượng cơ thể dồn vào đầu gối và hông gấp nhiều lần so với khi đi bộ trên mặt phẳng. Điều này khiến sụn khớp vốn đã bị mòn lại càng dễ tổn thương, dẫn đến đau nhức, tràn dịch hoặc cứng khớp.
📌 Lưu ý: Nếu bắt buộc phải sử dụng cầu thang, nên:
Bám chắc tay vịn
Bước chậm rãi, từng bước một
Ưu tiên dùng thang máy nếu có thể
Đây là những tư thế tạo áp lực lớn lên khớp gối, khớp háng và cột sống lưng. Với người bị thoái hóa khớp, đặc biệt là thoái hóa khớp gối, việc ngồi xổm có thể dẫn đến:
Cứng khớp sau khi đứng dậy
Đau buốt mặt trước gối
Nguy cơ tràn dịch khớp, thậm chí rách sụn chêm
Ngoài ra, việc cúi người quá sâu làm tăng áp lực lên cột sống thắt lưng, có thể gây chèn ép rễ thần kinh, đau lan xuống chân (đặc biệt ở người bị thoái hóa cột sống thắt lưng).
Dù ở tư thế nào, việc mang vác nặng đều gây tăng áp lực đột ngột lên khớp, đặc biệt là:
Khớp gối và háng khi bê đồ từ dưới đất
Cột sống khi khiêng vác vật lên vai hoặc cúi bê vật
Khớp cổ tay, ngón tay khi nắm chặt, siết vật nặng trong thời gian dài
Điều này không chỉ khiến tình trạng thoái hóa nặng thêm mà còn dễ gây chấn thương thứ phát như bong gân, viêm gân, lệch khớp. Nếu bạn gặp hiện tượng đau ở cổ tay, hạn chế vận động khi cầm nắm, rất có thể bạn đang bị ảnh hưởng bởi thoái hóa khớp cổ tay – một dạng khá phổ biến nhưng thường bị bỏ qua.
Ngoài ra, nếu bạn có thói quen bẻ khớp ngón tay để “giãn gân cốt” sau khi bê nặng, hãy cẩn trọng. Hành vi này nếu lặp lại lâu dài có thể gây tổn thương gân và sụn khớp, đặc biệt là ở người đã có nền thoái hóa.
Mặc dù tập thể dục là điều cần thiết với người bệnh xương khớp, nhưng các bài tập có tính va đập mạnh như chạy bộ, nhảy dây, đá bóng hoặc aerobics cường độ cao lại có thể phản tác dụng.
Những hoạt động này làm:
Tăng ma sát giữa các đầu xương
Làm sụn bị bào mòn nhanh hơn
Dễ gây đau âm ỉ, sưng khớp sau khi vận động
Thay vào đó, người bị thoái hóa khớp nên chọn các hình thức tập luyện nhẹ nhàng như:
Đi bộ chậm trên mặt phẳng mềm
Đạp xe nhẹ
Bơi lội hoặc yoga cơ bản
Cả đứng lâu lẫn ngồi lâu đều làm giảm lưu thông máu đến các khớp, khiến dinh dưỡng không được cung cấp đầy đủ cho sụn khớp, từ đó dẫn đến:
Cứng khớp
Tê bì, mất linh hoạt
Mỏi cơ quanh khớp
Đặc biệt, ở người làm văn phòng hoặc tài xế, ngồi lâu dễ gây thoái hóa khớp cột sống và khớp háng. Vì vậy, hãy nhớ:
Thay đổi tư thế sau mỗi 30–45 phút
Kết hợp các động tác duỗi gối, xoay cổ tay, nâng gót chân tại chỗ
Sử dụng ghế hỗ trợ tốt cho cột sống lưng
Thoái hóa khớp không thể đảo ngược hoàn toàn, nhưng bạn hoàn toàn có thể làm chậm tiến trình thoái hóa và nâng cao chất lượng sống bằng cách thay đổi lối sống hợp lý. Việc tránh xa 5 hoạt động tưởng như quen thuộc nhưng tiềm ẩn rủi ro cao sẽ giúp bạn giảm thiểu triệu chứng đau nhức, bảo vệ khớp hiệu quả và duy trì khả năng vận động bền vững.
Lưu ý: Hãy luôn lắng nghe cơ thể, kết hợp tập luyện phù hợp, dinh dưỡng khoa học và tái khám định kỳ để có chiến lược điều trị cá nhân hóa theo từng giai đoạn của bệnh.
Greenoly cam kết cung cấp sản phẩm chính hãng 100%, có nguồn gốc rõ ràng và an toàn cho sức khỏe.
📍 Địa chỉ: 17 Tôn Thất Tùng, P. Phạm Ngũ Lão Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
📞 Hotline tư vấn: 0902 801 311
🌐 Website: www.greenoly.vn